Central Herbarium of Tehran University (TUH), College of Science, School of Biology
هرباریوم مرکزی دانشگاه تهران، پردیس علوم، دانشکده زیست شناسی

Flora of Iran

کشور پهناور ایران در جنوب غرب آسیا یکی از مناطق نیمکره شمالی است که به سبب برخی عوامل از جمله شرایط اقلیمی متفاوت، وجود کوههای مرتفع حصار مانند در اطراف، وجود کویر بزرگ مرکزی و با وسعتی بیش از 1640000 کیلومتر مربع، نوعی ویژگی و تنوع زیستی در هر گوشه و کنار خود دارد و در هر بخش آن، ترکیب خاص عناصر مختلف زیستی نوعی اکوسیستم ویژه بوجود آورده است. نواحی مختلف جغرافیای گیاهی در فلات ایران باعث جریان ژنتیکی عظیم در این منطقه شده و در نتیجه تنوعی خاص در گونه های گیاهی پدید آورده است که در مقایسه با کشورهای همجوار و برخی نقاط دیگر بسیار جالب است. برخی از گونه های گیاهی در حصار موانع طبیعی در سرزمین اصلی خود ایران به صورت بومزاد (اندمیک) محصور مانده و برخی به فراسوی آن حصار نفوذ کرده و در سرزمینهای دیگر پراکنده شده اند.
بخش بزرگی از این سرزمین را نواحی بیابانی، نیمه بیابانی و کویری تشکیل می دهد. ساکنان نواحی بیابانی و نیمه بیابانی ایران همواره به پوشش گیاهی آن سخت وابسته بوده اند و هر کجا که پوشش گیاهی توانسته است میکروکلیمای مناسبی پدید آورد مردم در آنجا سکنی گزیده اند.
همین عرصه های محدود پوشش گیاهی به سبب تنوع آب و هوائی، توپوگرافی و ادافيكي بسیار متفاوت و ناهماهنگ است. ساکنان بومی و غیر بومی به علل اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی، از این پوشش گیاهی، آگاهانه یا از سر ناآگاهی، بهره برداری مفرط و نامسئولانه انجام داده اند. این رویه انهدام تدریجی مراتع، جنگلها و پوشش گیاهی را در پی داشته است و پیوسته عرصه های گیاهی ایران را کوچکتر و فقیرتر و وسعت بیابانها را بیشتر کرده است. بنا بر این پوشش گیاهی موجود فعلی برای ایران اهمیت جدی بلکه حیاتی دارد و اکنون ضرورت حفاظت آن و کنترل بهره برداری معقول از آن بیش از هر زمان دیگر احساس می شود.
مناطقی که به پوشش گیاهی آن صدمه بسیار شدید وارد شده است نه فقط باید مورد بررسی دقیق و برنامه ریزی شده قرار گیرد بلکه باید برای حفظ گونه های باقی مانده در آنها اقدام جدی چند جانبه به عمل آيد. یعنی بازکاری گونه های قابل تکثیر، بررسی علل انهدام گونه های از دست رفته، جستجو و یافتن نمونه های نادر، حفاظت از ژنومهای در حال انقراض و استفاده از آنها در برنامه های اجرائی ترمیم و بازسازی و توسعه پوشش گیاهی محیط.
یکی از علل ایجاد سایت فلور ایران، اطلاع رسانی از موجودی گیاهی ایران، روشن ساختن نقاط حساس پوشش گیاهی ایران مانند گیاهان نادر و در حال انقراض، گونه های اندمیک و …. است.
 پوشش گیاهی کشور ایران به طور اخص، معمولا از پهنه های محدود گسسته و پراکنده تشکیل یافته است. در صد پوشش این پهنه ها در نواحی شمالی و برخی نواحی شمال غربی و پر باران بسیار بالاست ولی در نواحی خشک و کم باران که تبخیر آن چندین برابر بارش است در صد آن بسیار پائین ولی در عوض تنوع گونه ای در آنها بسیار بالاست. تنوع گونه ای گیاهان در ایران رقمی چشمگیر دارد و در مقایسه ایران یکی از کشورهای کم نظیر جهان از این حیث است.
در ایران 167 خانواده از گیاهان آوندی وجود دارد که شامل 1215 جنس بوده، بعضی از آنها فقط دارای یک گونه و بعضی از آنها تا حدود 800 گونه دارند.
مجموع تاکسونهای موجود در ایران حدود 8000 است که شامل حدود 6417 گونه، 611 زیر گونه، 465 واریته، و 83 هیبرید است. از این تعداد حدود 1810 تاکسون بومزاد (اندمیک) ایران هستند. آمار فعلی مربوط به بررسی های انجام شده تا سال 1379 در هرباریوم مرکزی دانشگاه تهران است. (احمد قهرمان و فریده عطار 1379)

Iran – with 1,640,000 square kilometers area, in the south-west of Asia- of the northern hemisphere, has its specific combination of different elements of life and a special ecosystem and biodiversity due to various factors including different climatic conditions, high mountains all around and a large desert in center. Different phytogeographic regions in Iran’s plateau cause massive genetic flow in this area which result in a variety of plant species and in comparison with neighbor countries and some others has very interesting points.
Some plant species have been walled beyond the natural fences (as endemic), and some are scattered in other lands. Most part of Iran is occupied by Deserts and semi-deserts. Residents of these areas have always been strongly dependent on vegetation cover, and where the vegetation cover could create good micro-climate, people have settled there.
Due to the diversity of climate, topography and edaphic conditions, limited areas of vegetation in Iran, are very different and heterogenous. Due to social, economic and cultural reasons, indigenous and non-indigenous residents of these regions, consciously or unconsciously have exploited from these natural resources excessively.
This process made a gradual destroying of pastures, forests and vegetation of Iran and made the vegetation areas smaller and poorer, and made the deserts bigger. The current situation of vegetation is vital and critical for Iran. And now it feels that rational utilization and protection of vegetation are vital needs. Areas with severe damage in vegetation, should be considered and need some serious protection to keep the remaining species. Some of these plans consist of culturing of reproducable plant species, study of  the causes of the extinction of extinct species, searching, finding and protecting of rare and endangered species.
Some aims of this site are: broadcasting the current situation of plants in Iran, clarifying the critical points, such as rare plants, endangered and endemic species.
Vegetation in Iran, in particular, consists of discrete and dispersed limited areas. Its coverage in the northern and northwestern areas and humid regions is very high, but in arid areas with low precipitation and high evaporation is very low. However, there is very high plant diversity in Iran which is remarkable and comparable with other countries.
Iran consists of 167 families of vascular plants, 1215 genera, some of them only by one species and some of them by about 800 species (Astragalus).
Total Taxa in Iran are about 8,000 which include about 6417 species, 611 subspecies, 465 varieties, and 83 hybrid. Of these, about 1,810 are endemic to Iran. Present statistics are adopted from the surveys conducted in 2000 in Central Herbarium of University of Tehran. (Ghahreman & Attar, 1999)

How to cite us: 

Ghahreman, A., & Attar, F. (1999). Biodiversity of Plant Species in Iran: The vegetation of Iran, plant species, red data of Iran, endemic species, rare species, species threatened by extinction (Vol. 1). Central Herbarium of Tehran University, Faculty of Science.

هرگونه کپی برداری از متن یا تصاویر سایت بدون ذکر منبع، ممنوع بوده و پیگرد قانونی دارد (ماده 12 فصل سوم قانون جرائم رایانه)